ออวุล (ovule)

ออวุล ที่อยู่ในรังไข่ เป็นอับเมกะสปอร์ (megasporangium) พิเศษที่ห่อหุ้มแกมีโทไฟต์เพศเมีย (megagametophyte หรือ female gametophyte) หรือถุงเอ็มบริโอ (ดูหัวข้อที่ 13) นั่นเอง โดยที่ภายในถุงเอ็มบริโอนี้มีเซลล์ไข่ ทั้งหมดนี้ถูกห่อหุ้มด้วยนิวเซลลัส (nucellus) และผนังออวุล (integument) จำนวนหนึ่งหรือสองชั้น ออวุลเมื่อสุกแก่จะพัฒนาเป็นเมล็ดต่อไป
ออวุลเป็นโครงสร้างที่ค่อนข้างซับซ้อน โดยมี องค์ประกอบของออวุล ดังนี้
1. นิวเซลลัส (nucellus) เป็นเนื้อเยื่อหุ้มถุงเอ็มบริโอที่กำลังพัฒนาอยู่ข้างใน ดังนั้น นิวเซลลัสก็คือผนังของอับเมกะสปอร์นั่นเอง ในบางครั้ง อาจถือว่านิวเซลลัสคืออับเมกะสปอร์ก็ได้
2. ผนังออวุล (integument) เป็นชั้นหุ้มอับเมกะสปอร์โดยรอบ ยกเว้นช่องเปิดที่เรียกว่าไมโครไพล์ (micropyle) โดยหุ้มอยู่ภายนอกนิวเซลลัส ต่อไปผนังออวุลจะพัฒนาเป็นเปลือกเมล็ด (seed coat) ผนังออวุลนี้อาจจะมีเพียงชั้นเดียว (unitegmic) หรือสองชั้น (bitegmic) ก็ได้
3. ก้านออวุล (funiculus) เป็นก้านที่ยึดผนังออวุลที่ห่อหุ้มนิวเซลลัสและมีออวุลอยู่ภายในให้ติดกับพลาเซนตา ของรังไข่ ในบางครั้ง หากดูเผินๆจะเหมือนกับว่าออวุลเกิดขึ้นมาจากบริเวณพลาเซนตานี่เอง จำนวนออวุลที่เกิดในบริเวณนี้อาจจะมีเพียงหนึ่งจนถึงมากมาย แล้วแต่ชนิดพืช
4. ไมโครไพล์ (micropyle) เป็นช่องเปิดเล็กๆที่ผนังออวุล สำหรับให้หลอดเรณู เจริญเข้าไปหาออวุล
5. ฐานออวุล (chalaza) เป็นบริเวณที่ไม่อาจจะระบุได้ชัดเจน โดยทั่วไป หมายถึงบริเวณที่นิวเซลลัส ผนังออวุล และก้านออวุลมาพบกัน บริเวณนี้อยู่ตรงข้ามไมโครไพล์
การจัดตัวหรือการโค้งงอของออวุล ในรังไข่มีหลายแบบ แบบพื้นฐานสองแบบที่มักจะพบมีดังนี้
1. ออวุลตั้งตรง (atropous หรือ orthotropous) ออวุลแบบนี้ไม่มีการโค้งงอ