อักษรต่ำ หมายถึง พยัญชนะกลุ่มหนึ่งที่มีรูปปกติเป็นเสียงต่ำทั้งหมด ซึ่งเป็นการพิจารณาเฉพาะรูปพยัญชนะเท่านั้น โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อให้ผันเสียงวรรณยุกต์ไปในแบบเดียวกัน อักษรต่ำมีทั้งหมด 24 ตัว ได้แก่ ค, ฅ (เลิกใช้), ฆ, ง, ช, ซ, ฌ, ญ, ฑ, ฒ, ณ, ท, ธ, น, พ, ฟ, ภ, ม, ย, ร, ล, ว, ฬ, และ ฮ

     
          อักษรต่ำ มี 2 ประเภทได้แก่ อักษรต่ำคู่ และ อักษรต่ำเดี่ยว
             อักษรต่ำคู่ คืออักษรต่ำที่มีเสียงคู่กับอักษรสูง มีทั้งสิ้น 14 ตัว 7 คู่เสียงดังนี้

        อักษรต่ำเดี่ยว คืออักษรต่ำที่ไม่มีเสียงคู่กับอักษรสูง มีทั้งสิ้น 10 ตัวได้แก่ ง, ญ, ณ, น, ม, ย, ร, ล, ว, ฬ เมื่อต้องผันวรรณยุกต์ ต้องใช้ ห นำหน้า เพื่อให้ผันได้ครบทุกเสียง กลายเป็น หง, หญ, หณ, หน, หม, หย, หร, หล, หว, หฬ (ถึงแม้ว่า หณ และ หฬ สามารถใช้ผันได้ แต่ก็ไม่มีคำศัพท์ใดที่สะกดเช่นนั้น)
           อย เป็นกรณีพิเศษที่ อ นำ ย มีเพียง 4 คำ

     
     คำเป็น
           คำเป็นที่ใช้อักษรต่ำเป็นพยัญชนะต้น จะมีพื้นเสียงเป็นเสียงสามัญ เช่น คา เงา ชิง ทำ นอน เรา ฯลฯ
           เมื่อผันด้วยไม้เอก จะมีเสียงโท เช่น ค่า แช่ง ท่อน เน่า ล่อง ฯลฯ
           เมื่อผันด้วยไม้โท จะมีเสียงตรี เช่น ค้า ช้าง ซ้อม ทิ้ง น้ำ พ้อง ฯลฯ
           ตามหลักภาษา ไม่สามารถผันด้วยไม้ตรีและไม้จัตวา

      
              คำตายสระเสียงยาว
            คำตายที่ใช้อักษรต่ำเป็นพยัญชนะต้น และสะกดด้วยสระเสียงยาว จะมีพื้นเสียงเป็นเสียงโท เช่น โคก ชาติ ทอด ภาพ ลีบ ฯลฯ
          เมื่อผันด้วยไม้โท จะมีเสียงตรี เช่น วี้ด ค้าบ ฯลฯ
         เมื่อผันด้วยไม้จัตวา จะมีเสียงจัตวา เช่น ค๋าก ม๋าด ฯลฯ ปัจจุบันไม่ปรากฏการเติมไม้จัตวากับคำตายสระเสียงยาวที่เป็นอักษรต่ำ
          ตามหลักภาษา ไม่สามารถผันด้วยไม้เอกและไม้ตรี

        คำตายสระเสียงสั้น
           คำตายที่ใช้อักษรต่ำเป็นพยัญชนะต้น และสะกดด้วยสระเสียงสั้น จะมีพื้นเสียงเป็นเสียงตรี เช่น คะ ชัก นก ทุบ เล็ก เพียะ ฯลฯ
         เมื่อผันด้วยไม้เอก จะมีเสียงโท เช่น ค่ะ มั่ก ฯลฯ
         บางคำอาจแปรเป็นเสียงเอกในการสนทนา เช่น ค่ะ → ขะ, น่ะ → หนะ, ย่ะ → หยะ, ล่ะ → หละ, ว่ะ → หวะ
         เมื่อผันด้วยไม้จัตวา จะมีเสียงจัตวา เช่น ค๋ะ ม๋ะ ฯลฯ ปัจจุบันไม่ปรากฏการเติมไม้จัตวากับคำตายสระเสียงสั้นที่เป็นอักษรต่ำ
         ตามหลักภาษา ไม่สามารถผันด้วยไม้โทและไม้ตรี

       http://th.wikipedia.org/wiki/อักษรต่ำ